De Wereldbank verstrekt leningen aan arme landen. Ook aan landen waar ze het niet zo nauwe nemen met mensenrechten, en helemaal niet met de rechten van LHBTI’s. Kan dat niet anders? Met die vraag werd het Netwerk Roze FNV geconfronteerd tijdens een discussie met een zusterorganisatie uit de Verenigde Staten. Ger Rolsma, als voorzitter van het Netwerk, ging aan de slag.
Wereldbanktaken
De Wereldbank is allereerst opgezet voor het verminderen van de armoede door het verstrekken van leningen aan ontwikkelingslanden en middeninkomenslanden. De leningen zijn bedoeld voor investeringen in infrastructuur (wegen/waterleiding), onderwijs, gezondheidszorg of beleidswijzigingen of hervormingen in het land. De armoedebestrijdingsplannen van het land zelf zijn leidend.
Daarnaast treedt de Wereldbank op bij het verwerven en delen van kennis op het gebied van ontwikkelingsvraagstukken. Zo kwam de Wereldbank met ideeën over goed bestuur ─ ideeën die door de donorlanden worden onderschreven.
Het derde doel van de Wereldbank is het beheer van fondsen met geld van de rijke landen (donorlanden), ontwikkelingsorganisaties en bedrijven. De fondsen worden ingezet voor noodhulp of het verlichten van schulden.
Er is een hoop kritiek op de Wereldbank. Het zou een neoliberale ondemocratische organisatie zijn met weinig oog voor duurzaamheid of mensenrechten. Het beleid wordt momenteel vernieuwd en die kritiek speelt daarbij zeker een rol. Daarom is het een uitgelezen moment om LHBTI- en vakbondsrechten, als onderdeel van het mensenrechtenbeleid, aan te kaarten.
LHBTI-rechten
Frank Heemskerk (foto) is de Nederlandse vertegenwoordiger in het Wereldbankbestuur. Met hem overlegde Ger Rolsma over het voorstel om bij de toekenning van leningen vanuit de Wereldbank voortaan ook LHBTI- en vakbondsrechten mee te laten wegen. Frank Heemskerk zegde na enige aarzeling toe om te verdedigen in het bestuur dat rekening moet worden gehouden met LHBTI-rechten.
Daarmee is nog niet gelijk gewijzigd. En het is natuurlijk ook een moeilijk dilemma: als je een land dat LHBTI- of vakbondsrechten, ofwel algemener mensenrechten, niet serieus neemt, straft door het geen lening te geven, wat bereik je dan als Wereldbank? Gaan de autoriteiten van dat land dan plotseling keurig alle mensenrechten naleven? Of gaan ze de mensen en de groepen die de oorzaak zijn van de weigering, extra aanpakken? Dat is niet te voorspellen. Daarom is ook het idee dat de Wereldbank er vakbonds- en LHBTI-groepen uit de bewuste landen bij betrekt. Die kunnen het beste beoordelen of een weigering voor hen positief of negatief zal uitpakken. Maar uiteraard is zo’n raadpleging een hoop extra werk voor de Wereldbank.
Om meer druk op het Wereldbankbestuur te zetten schreef ook Ton Heerts, als voorzitter van de FNV, een brief ter ondersteuning van de voorstellen van het Netwerk Roze.
Op dit moment is het bestuur van de Wereldbank met een derde consultatieronde bezig over de beleidswijzigingen. Binnenkort meer nieuws dus!